Ba vấn đề chính trong các vụ kiện của phe ông Trump

Đội ngũ của ông Trump tuyên bố sẽ tăng cường các nỗ lực pháp lý trong tuần này để thách thức kết quả bầu cử. Hiện ông Trump đang bị tụt lại sau đối thủ ở nhiều bang quan trọng. Do vậy, đương kim tổng thống sẽ cần chiến thắng pháp lý áp đảo nếu muốn thu hẹp khoảng cách - một điều rất khó đạt được. Theo báo Wall Street Journal, khi xem xét chiến dịch pháp lý của phe ông Trump cần lưu ý 3 điểm chính.

Ông Rudy Giuliani, luật sư riêng của Tổng thống Trump, phát biểu vào ngày 7/11 sau khi ông Biden được tuyên bố là người thắng cử. Ảnh: Reuters.

Chiến dịch ông Trump đang kiện gì?

Từ ngày bầu cử, chiến dịch tranh cử của ông Trump và đảng Cộng hòa bắt đầu gửi một loạt đơn kiện ở những bang có kết quả kiểm phiếu sít sao. Đơn kiện đã được nộp ở Pennsylvania, Michigan, Nevada và Georgia.

Đảng Cộng hòa kiện cáo rằng các quan sát viên không được phép đến đủ gần để giám sát việc kiểm phiếu ở Pennsylvania. Trong khi đó, các quan chức bầu cử bang này nói quan sát viên của đảng Cộng hòa không hề bị cản trở.

Tuần qua, chiến dịch tranh cử của ông Trump đã đệ thêm đơn kiện ở Arizona.

Đơn kiện được đệ trình ngày 7/11 ở Arizona cáo buộc một số phiếu bầu của ngày 3/11 bị từ chối một cách không chính xác. Đây là những phiếu bầu ở hạt Maricopa, nơi có hơn một nửa cư dân của bang Arizona.

Chiến dịch ông Trump đang theo đuổi một loạt vụ kiện sau bầu cử. Ảnh: Reuters.

Theo đơn kiện, nhiều cử tri được máy bỏ phiếu cảnh báo về những bất thường trên lá phiếu của họ. Các lỗi này có thể do đánh dấu sai chỗ, vết mực hoặc lỗi của cử tri.

Theo luật của đa số các bang, cử tri lẽ ra có thể điều chỉnh phiếu bầu sau khi được cảnh báo lỗi. Tuy nhiên, đơn kiện cho rằng nhân viên ở một số điểm bầu cử nói họ có thể bỏ qua. Điều này khiến nhiều lá phiếu có vấn đề ở vòng kiểm phiếu.

Người phát ngôn của Tổng thư ký tiểu bang Arizona Katie Hobbs, một đảng viên Dân chủ, cho biết đang xem xét vụ kiện.

Trước đó, phía ông Trump nộp đơn kiện ở Arizona, cáo buộc việc cử tri sử dụng bút Sharpie khiến phiếu bầu của họ không được tính. Đơn kiện này đã được rút lại.

Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump cũng đệ đơn kiện lên tòa liên bang cáo buộc các quan sát viên không được giám sát việc kiểm phiếu ở Philadelphia. Một thẩm phán đã chất vấn về tính hợp pháp của các tuyên bố này.

Thẩm phán cũng bác bỏ đơn kiện, sau khi phe ông Trump và các quan chức bầu cử Philadelphia đạt được sự đồng thuận về quyền giám sát kiểm phiếu.

Trong các đơn kiện đang chờ xử lý ở Pennsylvania, đảng Cộng hòa lập luận rằng không nên đếm một số phiếu bầu qua thư và phiếu vắng mặt vì cử tri có thể sửa khi tờ phiếu trục trặc hoặc gửi phiếu bầu thay thế.

Theo Wall Street Journal, đơn kiện này chỉ liên quan đến vài nghìn lá phiếu, nên nó sẽ không thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử. Ông Biden đang dẫn trước khoảng 41.000 phiếu ở Pennsylvania, với 99% số phiếu đã ​​được kiểm đếm.

Đảng Cộng hòa còn một đơn kiện khác đang chờ giải quyết tại Tòa án Tối cao. Đơn kiện này phản đối việc giới chức bang Pennsylvania kéo dài thời hạn nhận các lá phiếu đóng dấu bưu điện trước ngày 3/11.

Tuy nhiên, với việc ông Biden dẫn trước mà không cần những lá phiếu gửi đến trong thời gian gia hạn, đơn kiện này có rất ít tác động đến kết quả.

Phe ông Trump có động thái nào tiếp theo?

Các thẩm phán ở Georgia, Michigan và Nevada bác bỏ những đơn kiện hiện tại của phe ông Trump.

Đến nay, đảng Cộng hòa giành được một chiến thắng hợp lệ. Một thẩm phán tòa tại phúc thẩm ở bang Pennsylvania vào ngày 5/11 ra phán quyết các quan sát viên phải được giám sát chặt chẽ quá trình kiểm phiếu.

Rudy Giuliani, một trong những luật sư riêng của ông Trump, ngày 8/11 cho biết các đơn kiện mới sẽ xoay quanh ba vấn đề.

Đó là việc ngăn cản người giám sát quá trình kiểm phiếu bầu qua thư, tính hợp lệ từ phiếu của người đã qua đời, và phiếu trễ hạn có nên được kiểm đếm không.

Tổng thống Trump và người ủng hộ vẫn chưa chấp nhận kết quả bầu cử. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, ông Giuliani không đưa ra bằng chứng nào cụ thể hơn trong các cáo buộc của phe này.

Mục đích kiện là gì?

Richard H. Pildes, giáo sư luật hiến pháp tại Đại học New York, khẳng định với Wall Street Journal rằng sẽ không thẩm phán nào vô hiệu hóa kết quả bầu cử nếu không có bằng chứng về gian lận phiếu bầu trên diện rộng,

Một số cố vấn của ông Trump thừa nhận các nỗ lực kiện tụng sẽ không đi đến đâu.

Barry Richard, luật sư chính của nhóm pháp lý cho Tổng thống George W. Bush trong vụ kiện năm 2000 ở Florida, cũng chỉ trích những động thái của phe ông Trump.

“Tôi sẽ không gọi đó là một chiến lược”, ông Richard nói. “Tôi không thấy cơ sở pháp lý nào cho bất kỳ điều gì”.

Một số chuyên gia về luật bầu cử khác cũng hoài nghi về mục đích của những đơn kiện này. Theo Richard Hasen, giáo sư tại Trường Luật UC Irvine, ngay cả khi thành công, những vụ kiện này chỉ có quy mô nhỏ và không ảnh hưởng kết quả bầu cử.

"Nếu họ không kiện để thay đổi kết quả thì mục đích kiện tụng là gì?", giáo sư Hasen đặt câu hỏi.